Eetstoornissen

« Back to Glossary Index

Huisarts Amsterdam, Amstel en IJ, aenij, Eetstoornissen, Anorexia nervosa, Boulimia nervosa, Eetbuistoornis, Binge Eating Disorder (BED), Orthorexia, Verstoord eetpatroon, Lichaamsbeeldproblemen, Eetstoornis behandeling, Eetstoornis symptomen, Hulp bij eetstoornissen, Eetstoornis herstel,

EETSTOORNISSEN

Eetstoornissen zijn ernstige psychische aandoeningen die gekenmerkt worden door afwijkende eetgewoonten en een verstoorde relatie met voedsel, gewicht en lichaamsbeeld. Mensen met eetstoornissen hebben vaak negatieve gedachten en gevoelens over zichzelf, hun lichaam en hun eetgedrag.


De kenmerken en symptomen van eetstoornissen kunnen variëren afhankelijk van het specifieke type eetstoornis.

Hier zijn de algemene kenmerken en symptomen die vaak geassocieerd worden met eetstoornissen:

  1. Verstoord eetpatroon:
    Ernstige beperking van voedselinname, extreem calorieën tellen, rigide dieetregels, vasten of overmatig sporten om calorieën te compenseren.
  2. Verstoord lichaamsbeeld:
    Een negatief, vertekend en obsessief bezig zijn met het eigen lichaam en gewicht, zelfs als anderen vinden dat de persoon een normaal of laag gewicht heeft.
  3. Gewichtsveranderingen:
    Onbedoeld gewichtsverlies bij anorexia nervosa, schommelingen in gewicht bij boulimia nervosa of een gebrek aan controle over het gewicht bij eetbuistoornis.
  4. Emotionele en gedragsveranderingen:
    Gevoelens van angst, schaamte, schuld, depressie, prikkelbaarheid of obsessiviteit met betrekking tot voedsel, eten en lichaamsbeeld. Sociale isolatie en verminderde interesse in activiteiten kunnen ook voorkomen.
  5. Compensatiegedrag:
    Herhaaldelijk braken, misbruik van laxeermiddelen, diuretica of andere medicijnen, overmatig sporten of vasten na eetbuien.
  6. Fysieke symptomen:
    Vermoeidheid, duizeligheid, flauwvallen, haaruitval, broze nagels, slechte huidconditie, constipatie, maagklachten, gebitsproblemen, veranderingen in de menstruatiecyclus en verlaagde lichaamstemperatuur.
  7. Obsessieve focus op eten:
    Constant bezig zijn met voedsel, maaltijdplanning, recepten, koken en het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen of voedselgroepen.
  8. Verborgen eetgedrag:
    Geheim eten, voedsel verstoppen, eten in grote hoeveelheden wanneer alleen, of nachtelijke eetbuien.

Het is belangrijk op te merken dat niet alle symptomen altijd aanwezig zijn bij elke persoon met een eetstoornis. De ernst en combinatie van symptomen kunnen variëren. Als iemand vermoedt dat ze een eetstoornis hebben of zich zorgen maakt over iemand anders, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken bij een huisarts, psycholoog of een gespecialiseerd behandelcentrum voor eetstoornissen.

Er zijn verschillende soorten eetstoornissen, waaronder:

  1. Anorexia nervosa: Mensen met anorexia nervosa hebben een intense angst om aan te komen en een vertekend lichaamsbeeld. Ze beperken hun voedselinname sterk, hebben een extreem laag lichaamsgewicht en kunnen obsessief bezig zijn met calorieën tellen, overmatig sporten of laxeren.
  2. Boulimia nervosa: Personen met boulimia nervosa hebben terugkerende episodes van eetbuien, waarbij ze grote hoeveelheden voedsel in korte tijd consumeren. Deze eetbuien worden gevolgd door gedragingen om gewichtstoename te voorkomen, zoals braken, overmatig sporten of het gebruik van laxeermiddelen.
  3. Binge Eating Disorder (BED): Bij BED hebben mensen regelmatig eetbuien, vergelijkbaar met boulimia nervosa, maar zonder de daaropvolgende compensatiegedragingen. Mensen met BED hebben vaak gevoelens van verlies van controle tijdens de eetbuien en ervaren vaak emotionele onrust.
  4. Andere gespecificeerde en ongespecificeerde eetstoornissen: Dit omvat eetstoornissen die niet volledig voldoen aan de criteria van anorexia nervosa, boulimia nervosa of BED, maar waarbij wel sprake is van klinisch significante problemen met het eetgedrag en de lichaamsbeleving.

Eetstoornissen hebben niet alleen fysieke gevolgen, zoals gewichtsverlies, voedingstekorten en gezondheidscomplicaties, maar kunnen ook ernstige gevolgen hebben voor de emotionele en sociale welzijn van een persoon. Het is belangrijk om professionele hulp te zoeken bij eetstoornissen, omdat ze behandeling en ondersteuning vereisen om te herstellen en een gezonde relatie met voedsel en lichaamsbeeld te ontwikkelen.

Eetstoornissen kunnen verschillende oorzaken hebben en zijn vaak het resultaat van een combinatie van factoren.

Hier zijn enkele mogelijke oorzaken van eetstoornissen:

  1. Psychologische factoren:
    Eetstoornissen worden vaak geassocieerd met psychologische en emotionele problemen, zoals lage zelfwaardering, perfectionisme, angststoornissen, depressie, traumatische ervaringen of problemen met zelfbeeld. Mensen met eetstoornissen gebruiken vaak voedsel en controle over hun lichaamsgewicht als een manier om met deze emotionele problemen om te gaan.
  2. Sociale en culturele invloeden:
    Sociale en culturele druk om aan bepaalde schoonheidsidealen te voldoen, kan bijdragen aan de ontwikkeling van eetstoornissen. Media, reclame en sociale normen die een dun lichaamsideaal benadrukken, kunnen leiden tot negatieve zelfbeelden en obsessies met gewicht en uiterlijk.
  3. Biologische factoren:
    Er is ook bewijs dat biologische factoren een rol kunnen spelen bij het ontstaan van eetstoornissen. Erfelijkheid lijkt een rol te spelen, aangezien mensen met een familiegeschiedenis van eetstoornissen een verhoogd risico lopen om zelf een eetstoornis te ontwikkelen. Bepaalde chemische stoffen in de hersenen, zoals serotonine, kunnen ook een rol spelen bij het reguleren van stemming, eetlust en impulsbeheersing, wat invloed kan hebben op het ontstaan van eetstoornissen.
  4. Persoonlijkheidskenmerken:
    Bepaalde persoonlijkheidskenmerken kunnen het risico op het ontwikkelen van een eetstoornis vergroten. Perfectionisme, obsessiviteit, een neiging tot zelfkritiek en laag zelfbeeld worden vaak geassocieerd met eetstoornissen.

Het is belangrijk op te merken dat eetstoornissen complexe aandoeningen zijn en dat niet iedereen met dezelfde risicofactoren een eetstoornis ontwikkelt. Verschillende individuele en omgevingsfactoren kunnen van invloed zijn, en het begrijpen van de oorzaken kan helpen bij het bieden van effectieve behandeling en ondersteuning aan mensen die lijden aan eetstoornissen.

De behandeling van eetstoornissen vereist meestal een multidisciplinaire aanpak, waarbij medische professionals, psychologen, voedingsdeskundigen en andere specialisten betrokken zijn. De behandelingsmethoden voor eetstoornissen kunnen variëren, afhankelijk van de specifieke eetstoornis en de behoeften van de persoon, maar hier zijn enkele veelvoorkomende benaderingen:

  1. Psychotherapie:
    Verschillende vormen van psychotherapie worden gebruikt bij de behandeling van eetstoornissen, waaronder cognitieve gedragstherapie (CGT), dialectische gedragstherapie (DGT) en familiegerichte therapie. Deze therapieën helpen individuen om ongezonde denkpatronen en gedragingen met betrekking tot eten, lichaamsbeeld en zelfbeeld aan te pakken, en leren gezonde copingmechanismen te ontwikkelen.
  2. Medische monitoring:
    In ernstige gevallen van eetstoornissen kan medische monitoring en behandeling nodig zijn. Dit kan het controleren van vitale functies, gewichtsherstel, voedingsondersteuning en mogelijke ziekenhuisopname omvatten.
  3. Voedingsbegeleiding:
    Voedingsdeskundigen of diëtisten spelen een belangrijke rol bij het begeleiden van mensen met eetstoornissen bij het ontwikkelen van een gezond eetpatroon en het herstellen van een normaal gewicht. Ze bieden educatie over voeding, helpen bij het identificeren van ongezonde eetgewoonten en ondersteunen bij het herstellen van een gezonde relatie met voedsel.
  4. Ondersteunende groepstherapie:
    Groepstherapie, waarin mensen met eetstoornissen samenkomen om ervaringen te delen, steun te bieden en van elkaar te leren, kan een waardevolle aanvulling zijn op individuele therapie. Het kan helpen bij het verminderen van gevoelens van isolatie, het vergroten van motivatie en het aanleren van positieve copingstrategieën.
  5. Medicatie:
    In sommige gevallen kunnen medicijnen, zoals antidepressiva of medicijnen die symptomen zoals angst of obsessies verminderen, worden voorgeschreven als onderdeel van de behandeling van eetstoornissen. Deze medicatie dient vaak als aanvulling op andere behandelingsvormen.

Het is belangrijk op te merken dat de behandeling van eetstoornissen vaak een langdurig proces is dat individueel moet worden afgestemd op de persoonlijke behoeften en omstandigheden van elke persoon. Een vroegtijdige diagnose en een tijdige interventie kunnen echter bijdragen aan een succesvol herstel.


Nabehandeling en preventie spelen beide een belangrijke rol bij het ondersteunen van mensen die hersteld zijn van eetstoornissen en het voorkomen van terugval. Hier zijn enkele vormen van nabehandeling en preventieve methoden die kunnen worden toegepast:

Nabehandeling:

  1. Individuele therapie: Regelmatige individuele therapie kan nuttig zijn om de voortgang te monitoren, eventuele resterende onderliggende problemen aan te pakken en nieuwe copingmechanismen te ontwikkelen voor stressvolle situaties.
  2. Ondersteunende groepstherapie: Voortzetten van de deelname aan ondersteunende groepstherapie kan helpen bij het behouden van sociaal en emotioneel steunnetwerk, evenals het delen van ervaringen met anderen die een vergelijkbare weg naar herstel hebben doorgemaakt.
  3. Periodieke medische opvolging: Het behouden van regelmatige contacten met medische professionals kan helpen bij het monitoren van fysieke gezondheid, het controleren van gewichtsbehoud en het aanpakken van eventuele medische complicaties.
  4. Zelfhulpbronnen: Het gebruik van zelfhulpboeken, online bronnen, apps of andere middelen kan mensen helpen om vaardigheden en strategieën voor zelfzorg en herstel te behouden.

Preventie:

  1. Educatie en bewustwording: Het verspreiden van informatie en bewustwording over eetstoornissen kan bijdragen aan het verminderen van stigma en het vergroten van het begrip. Dit kan worden bereikt via voorlichtingscampagnes op scholen, in de gemeenschap en via de media.
  2. Vroegtijdige interventie: Het identificeren van tekenen en symptomen van eetstoornissen in een vroeg stadium en het bieden van toegankelijke en tijdige hulp kan helpen om de ernst van de aandoening te verminderen en de kans op herstel te vergroten.
  3. Bevorderen van een positief lichaamsbeeld: Het bevorderen van een positief lichaamsbeeld en het benadrukken van de diversiteit van lichaamstypes en schoonheidsnormen kan bijdragen aan het voorkomen van eetstoornissen. Dit kan worden gedaan door middel van lichaamspositieve voorlichting, gezonde media- en reclamepraktijken en het aanmoedigen van zelfacceptatie en eigenwaarde los van uiterlijk.
  4. Ondersteuningssystemen: Het creëren van ondersteunende omgevingen, zowel op individueel niveau als in bredere gemeenschappen, kan helpen bij het voorkomen van eetstoornissen. Dit omvat het bevorderen van positieve relaties, open communicatie en het aanmoedigen van zelfzorg en gezonde copingstrategieën.

Het is belangrijk op te merken dat nabehandeling en preventie maatwerk zijn en moeten worden aangepast aan de behoeften en omstandigheden van elk individu.

Eetstoornissen kunnen ernstige lichamelijke, psychologische en sociale complicaties veroorzaken. Hier zijn enkele mogelijke complicaties die kunnen optreden bij eetstoornissen:

  1. Lichamelijke complicaties:
  • Verstoring van de menstruatiecyclus (amenorroe) bij vrouwen als gevolg van hormonale veranderingen.
  • Verstoringen in de elektrolytenbalans, wat kan leiden tot uitdroging, zwakte, hartritmestoornissen en zelfs hartfalen.
  • Verlies van botdichtheid (osteoporose) als gevolg van onvoldoende voeding en verminderde oestrogeenproductie.
  • Verzwakt immuunsysteem, waardoor het lichaam kwetsbaarder wordt voor infecties en ziektes.
  • Bloedarmoede en tekorten aan essentiële voedingsstoffen, zoals ijzer, vitamines en mineralen.
  1. Psychologische complicaties:
  • Ernstige depressie, angststoornissen, obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) en andere stemmings- en angstgerelateerde aandoeningen.
  • Zelfbeeldproblemen, negatief lichaamsbeeld en een laag zelfbeeld.
  • Sociale isolatie en problemen in relaties als gevolg van terugtrekking, geheimhouding en obsessies rondom eten en gewicht.
  • Zelfbeschadigend gedrag, suïcidale gedachten en suïcidaal gedrag.
  1. Sociale complicaties:
  • Beperkingen in sociale activiteiten, zoals het vermijden van sociale bijeenkomsten waar voedsel aanwezig is.
  • Negatieve invloed op het functioneren op school, werk en andere dagelijkse activiteiten.
  • Problemen met het aangaan en onderhouden van relaties als gevolg van eetstoornisgerelateerde gedragingen en gedachten.

Het is belangrijk op te merken dat de ernst en de specifieke complicaties kunnen variëren afhankelijk van het type eetstoornis, de duur van de aandoening en de individuele omstandigheden. Vroege herkenning, interventie en behandeling kunnen de kans op complicaties verminderen en het herstelproces bevorderen.


GZC AMSTELKWARTIER
GZC BUIKSLOTERHAM

Disclaimer

Lees meer hierover

voor meest recente informatie
kijk ook eens op:
Voorbehoud

De hierboven verstrekte medische informatie dient alleen ter algemene kennis.
Raadpleeg altijd uw huisarts voor persoonlijk advies en evaluatie van uw gezondheidstoestand.